9585x
001668
2020-10-09

Symulacja przepływu wiatru przy użyciu RWIND Simulation oraz przenoszenie obciążeń wiatrem do RFEM lub RSTAB

Dzięki ciągłemu rozwojowi technologii komputerowych analiza statyczna i projektowanie są dziś ściśle związane z narzędziami cyfrowymi. Z każdym nowym opracowaniem projektanci są w stanie przekraczać kolejne granice tego, co jeszcze niedawno było nieosiągalne.

Postęp też można łatwo zauważyć w coraz bardziej wymyślnych kształtach budynków. Kolejne budowle konkurują ze sobą, jeśli chodzi o wysokość i smukłość oraz o złożoność kształtu tworzącego bryłę obiektu. Wszystkie projekty łączy jedna wspólna cecha - przed ich realizacją należy przeprowadzić analizę statyczno-wytrzymałościową aby zaprojektować konstrukcję bezpiecznie przenoszącą wszystkie obciążenia.

Jest to bardzo złożony proces, a wynik zależny od geometrii oraz funkcji budynku. Zwłaszcza w przypadku nowoczesnych budynków przed projektantem pojawia się dodatkowy problem związany z obciążeniem wiatrem. W przypadku budynków o typowym kształcie obciążenie wiatrem można przyjąć na podstawie norm. Obciążenie takie pozostaje jednak nieznane w przypadku konstrukcji o dowolnej geometrii. Aby rozwiązać ten problem, można przeanalizować pomniejszony w skali model budynku w tunelu aerodynamicznym i określić odpowiednie obciążenia wiatrem. Alternatywą jest przeprowadzenie symulacji numerycznej przepływu wiatru wokół obiektu oraz ocena wyników by wyciągnąć wnioski dotyczące równoważnego obciążenia wiatrem.

Pomimo bardziej złożonej analizy wyników, rozwiązanie numeryczne oferuje pewną przewagę w porównaniu z rozwiązaniem opartym na testach: nie trzeba tworzyć zredukowanego modelu budynku, ale można wykorzystać tunel aerodynamiczny. Jest to szczególnie duża zaleta podczas projektowania wstępnego i na etapie definiowania kształtu bryły budynku.

Dlatego firma Dlubal Software we współpracy z PC-Progress i CFD Support opracowała program RWIND Simulation dla konstruktorów. Program ten symuluje przepływy wiatru wokół budynków oraz innych obiektów w cyfrowym tunelu aerodynamicznym i generuje obciążenia równoważne do analizy statycznej i obliczeń konstrukcyjnych.

RWIND Simulation jest specjalnie zaprojektowany do określania ciśnienia parcia/ssania wiatru na budynki i wymaga tylko wprowadzenia danych dotyczących profilu wiatrowego oraz geometrii 3D obiektu. Wszystkie pozostałe parametry potrzebne do przeprowadzenia złożonej symulacji przepływu w odniesieniu do założeń podstawowych są automatycznie definiowane przez program. Nie ma konieczności definiowania skomplikowanych parametrów dotyczących zagadnienia mechaniki przepływu, a analiza wyników jest przeprowadzana natychmiast.

Jak działa RWIND Simulation

RWIND Simulation jest samodzielnym programem. Może być używany jako niezależna aplikacja lub jako uzupełnienie programów RFEM/RSTAB do analizy statycznej i dynamicznej. Ze względu na podstawowe założenie, że obciążenia wiatrem na budynki przykładane są w postaci sił na model konstrukcyjny, pomiędzy RFEM/RSTAB a RWIND Simulation istnieje połączenie bezpośrednie. Połączenie to umożliwia eksport dowolnego modelu RFEM lub RSTAB do programu RWIND Simulation (wraz z definicją obciążenia wiatrem) za pomocą specjalnego interfejsu, a następnie import wyników symulacji w postaci sił na powierzchnie elementów modelu. Alternatywnie program RWIND Simulation można też obsługiwać bez korzystania z interfejsu bezpośredniego w RFEM/RSTAB.

Modelowanie

Praca w RWIND Simulation jest zorganizowana poprzez projekty. Każdy projekt opisuje geometrię obiektu wraz z jego orientacją względem przepływu wiatru w cyfrowym tunelu aerodynamicznym. Zawiera też definicję profilu wiatrowego na wejściu do cyfrowego tunelu oraz wyniki w całym polu przepływu jak i na powierzchniach obiektów. Wiatr działający na obiekty opisany jest przy wejściu do tunelu cyfrowego przez profil prędkości wiatru oraz intensywności turbulencji na wysokości. Istnieją dwie możliwości zdefiniowania projektu.

  1. Jeżeli analiza obciążenia wiatrem ma być przeprowadzana tylko w programie RWIND Simulation, należy zaimportować geometrię do cyfrowego tunelu aerodynamicznego wewnątrz projektu za pomocą modelu danych 3D. Następnie trzeba zorientować obiekt w tunelu i zdefiniować obciążenie wiatrem na wejściu tunelu w stosownym oknie dialogowym. RWIND umożliwia importowanie geometrii w postaci siatki wielokątów z wykorzystaniem formatu STL lub jako geometrii modelu ParaView z wykorzystaniem formatu VTP.

  1. Aby przeprowadzić analizę obciążenia wiatrem obiektu zdefiniowanego w programie RFEM/RSTAB, należy najpierw utworzyć model konstrukcyjny w jednej z tych aplikacji.  Stosując to podejście można zdefiniować obciążenie wiatrem w postacie profilu prędkości (ręcznie lub na podstawie normy) dla różnych kierunków wiatru za pomocą stosownego okna dialogowego wewnątrz RFEM/RSTAB. Utworzony wcześniej model konstrukcyjny ze wszystkimi prętami, powierzchniami, bryłami i obiektami 3D jest następnie automatycznie eksportowany do pliku projekt RWIND Simulation i odpowiednio orientowany w cyfrowym tunelu aerodynamicznym.

Import modelu do RWIND Simulation odbywa się bez żadnych dalszych ograniczeń. Niezależnie od tego, czy importowany obiekt ma krzywoliniowy, obły kształt, czy jest to blok o ostrych krawędziach, dostępne interfejsy importują dane o geometrii do cyfrowego tunelem aerodynamicznego i definiują odpowiednie warunki brzegowe na powierzchniach obiektu dla numerycznej analizy przepływu.

Obliczenia

RWIND Simulation wykorzystuje numeryczny model CFD (Computational Fluid Dynamics) do symulowania przepływu wiatru wokół obiektów w cyfrowym odpowiedniku tunelu aerodynamicznego. Proces symulacji przebiega w następujący sposób.

  1. Generowanie płaskiej siatki zamykającej z zewnątrz powierzchnie obiektów otoczonych przepływem wiatru. Ta okalająca konstrukcję siatka (obwiednia) upraszcza geometrię obiektów w tunelu i zapewnia „szczelność” na przepływy powietrza.

  1. Dyskretyzacja przestrzeni 3D zawartej między granicami tunelu aerodynamicznego a obwiednią konstrukcji z kroku nr 1. Siatkę bryłową generuje algorytm OpenFOAM (SnappyHexMesh). Rozmiar elementów bryłowych jest definiowany płynnie i jest zgodny z globalnym wymiarem charakterystycznym oczka siatki. Siatka bryłowa jest dodatkowo jednorodnie dogęszczana w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru gdzie znajduje się model konstrukcji.

  1. Iteracyjna symulacja przepływów wiatru w zdyskretyzowanej przestrzeni 3D z wykorzystaniem metody skończonej objętości (finite volume method) za pomocą solwera OpenFOAM z rodziny solwerów SIMPLE (Semi-Implicite Method for Pressure Linked Enquations) dla stacjonarnych nieściśliwych przepływów turbulentnych.

  1. Generowanie wynikowego ciśnienia parcia/ssania wiatru na obwiednię wokół obiektów w tunelu z iteracyjnie wyznaczonych strumieni przepływu.

  1. Transformacja parcia/ssania wiatru z obwiedni siatki wokół obiektów z powrotem do pierwotnej geometrii modelu.

WYNIKI

Po osiągnięciu kryterium zbieżności w iteracyjnym procesie symulacji, program wyświetla dwa podstawowe typy wyników dla opisu przepływu wiatru wokół obiektów oraz ich wpływu na obiekty. Trójwymiarowe pola przepływu opisane warstwami pozwalają wyświetlać:

  • Prędkość wiatru,
  • Kierunki wiatru,
  • Ciśnienie,
  • Właściwości turbulencji i
  • Linie przepływu (mogą być animowane)

kształtu pola przepływu wiatru wokół obiektu w przestrzeni.


Z kolei wyniki skalarne na powierzchniach są przedstawiane za pomocą:

  • Ciśnienia wiatru wraz z generowaniem oporu wiatru w postaci wektorów
  • współczynników aerodynamicznych powierzchni

wpływu wiatru na obiekty.


Transformacja

Jeśli użytkownik skorzysta z opcji tworzenia projektu RWIND Simulation w oparciu o istniejący model programu RFEM/RSTAB to po uzyskaniu wyników analizy RWIND zostaną na ich podstawie utworzone osobne przypadki obciążenia wiatrem w wyjściowym modelu RFEM/RSTAB. Przypadek bądź przypadki (jeśli do analizy wybierzemy kilka kierunków wiatru) obejmuje (-ą) wynikowe obciążenia netto ciśnienia wiatru na węzłach siatki ES prętów, powierzchni i brył w modelu wynikowym. Analiza statyczna przypadków obciążenia wygenerowanych z RWIND skutkuje wynikami w postaci sił wewnętrznych i odkształceń elementów konstrukcyjnych od symulowanego przepływu. Oprócz wyników składowych dla oddziaływania wiatru, przypadki obciążeń można łączyć również z innymi oddziaływaniami w kombinacjach obciążeń i kombinacjach wyników. Rezultaty można stosować w dostępnych modułach dodatkowych do wymiarowania.

Podsumowanie

RWIND Simulation wraz z interfejsem do RFEM i RSTAB jest bardzo potężnym narzędziem do określania obciążeń wiatrem na budynki o złożonej geometrii. Dzięki intuicyjnej obsłudze można szybko i łatwo określić obciążenia wiatrem na potrzeby analizy statycznej i wymiarowania. Procedura ta jest już powszechna w branży automotive oraz lotniczej, ale jest nadal rozwojowa, jeśli chodzi o zastosowanie w budownictwie. Pozwala na dokładniejsze określanie obciążeń wiatrem oraz szybszą analizę i obliczenia konstrukcyjne, zwłaszcza nietypowych obiektów.


Autor

Pan Niemeier jest odpowiedzialny za rozwój programów RFEM, RSTAB, RWIND Simulation oraz w dziedzinie konstrukcji membranowych. Jest również odpowiedzialny za zapewnienie jakości i wsparcie klienta.

Odnośniki